اتاق سرور

اتاق سرور

از آنجا که در مراکز حساسی مانند اتاق سرور امکان وقوع حریق بسیار زیاد بود و خسارات ناشی از حریق ممکن ست عواقب جبران ناپذیری را ایجاد کنند لذا انتخاب یک سیستم اعلام و اطفاء حریق مناسب برای این فضاها در درجه اول اولوبت کارفرماها قرار داد. شرکت میراژ بعنوان متخصص ترین تیم در زمینه تجهیز فضای اتاق سرور ، رک ها و همینطور اتاق های برق و مانیتورینگ دیتاسنترها به جدیدترین سیستم های اعلام و اطفاء حریق و با اجرای بیش از ۴۰۰ پروژه موفق در این زمینه آمادگی خود را در جهت هرگونه مشاوره اعلام میدارد.

 ‌      

همانطور که میدانید روش پيشگيري با پيدا كردن سريع مشخصه هاي آتش در فضا شروع شده و با اطفاء و خاموش كردن آتش پايان مي پذيرد. استفاده از سيستم هاي كشف سريع دود كه به عنوان يك سيستم فعال عمل مینمایند يكي از راه حلهايي مي باشد كه مهندسين براي جلوگيري و گسترش حریق و اطفاء حریق در اتاق سرور و دیتا سنترها بعنوان پیش نیاز طراحي مي نمايند. از معایب استفاده از سیستم های (Passive Optical Smoke Detection) در اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور این نکته حائز اهمیت است که به دلیل عمیق بودن نوع حریق تشکیل شده در مدارات PCB رک های سیستم اتاق سرور و دیتا سنتر ها ، استفاده از تجهیزات فوق که معمولاً در سقف اتاق سرور نصب می گردیده پیشنهاد نمی شود و این به دلیل زمان زیادی است که صرف تشخیص دود شده و بطور کل طولانی شدن این پروسه خود عامل ایجاد خسارت های بیشتر و در نهایت تخریب هر یک از بوردها خواهد بود. در روش های جدید جهت تشخیص سریعتر حریق در فضای اتاق سرور و دیتاسنتر از نوع Active که در آن از يك سيستم مكنده دود استفاده مي شود. اين سيستم توسط لوله هايي متصل به آن و سوراخ های که با مشخصات خاص روی هر کانال ((لوله)) تعبیه شده ، هوای محیط را در هر لحظه توسط سوراخ های مذکور به داخل خود مکش نموده و از آنها نمونه برداری می نمايد

‌

این نمونه برداری ذرات بسیار ریز دود اندازه ای در حدود ۰٫۰۰۵ Obs/m را در هر نقطه اي كه درحال تولید باشد بواسطه محفظه لیزر تشخیص داده و از طریق كابلهاي ارتباطي به پنل اعلام حریقی که کنترل آن را به عهده دارد انتقال مي دهد و آژیر یا فلاشر متصل به آن اعلام خطر می نماید. سیستم های مذکور به ایر سمپلینگ یا Air Sampling Smoke Detection Apparatus معروف هستند. طراحي لوله ها در فضاهاي اتاق سرور (Server Room) و يا دیتاسنتر ها (Data Center) به چند صورت مي باشد. اين لوله ها جهت مكش هوای داخل محیط و جریان هوای در گردش داخل رک، هم مي توانند در سقف و هم در مجاورت Rack و يا نيز با اتصال به لوله هاي قابل انعطاف به داخل Rack و يا حتي UPS هدايت شوند. با اين كار بجاي انتظار براي رسيدن دود به سقف، در همان لحظه ای كه دود توليد گرديده است آژیر اعلام حریق در مرحله پیش آلارم و یا Pre-Alarm به صدا در خواهد آمد. در این حالت دود حتی در مرحله ای که تولید میشود و بصورت نامرئی است نیز توسط سیستم تشخیص داده میشود . در مراحل بعد به مرور گذر زمان و اضافه شدن به حجم دود تولید شده سطح آلارم های بالاتر اعم از Alarm 1 و Alarm 2 و در نهایت سیگنال Action برای اعلام نهایی و یا تخلیه اطفاء توسط سیستم ارسال خواهد شد.

‍

 افزايش دما ، اتصال كوتاه در مدارهاي الكترونيكي يا تجهيزات تامين برق و مصرف جريان بيش از حد مجاز را مي توان از عوامل ايجاد آتش در اتاق سرور يا مراكز داده نام برد. با توجه به حساس بودن تجهيزات شبكه و كامپيوتر و تخريب آنها در دماي بيشتر از حد مجاز حتي در حاليكه آتش به تمام نقاط سرايت نكرده باشد، امكان سوختن قطعات الكترونيكي تجهيزات بسيار زياد است. از آنجا كه در اتاقهاي Server و مراكز داده يا همان Data Center از انواع كابل به مقدار بسيار زياد استفاده شده و چون كابلها بصورت مستقيم به ديگر تجهيزات در فواصل دور از هم نيز متصل مي گردند لذا آتش با سرعت بسيار زيادي قابل گسترش مي باشد. براي جلوگيري از وقوع حريق بواسطه كابلها، بهتر است از دتكتورهاي خطي حرارتي در اعلام حریق اتاق سرور -Linear Heat Detector- استفاده كرد.

‍

كابلها اصولاً در كف اتاق سرور Server و بر روي سيني هاي كابل قرار مي گيرند. دتكتورهاي خطي نيز پس از محاسبات لازم مهندسي بر روي كابلهاي شبكه كامپيوتري بصورت سينوسي بر روی سینی های کابل خوابانده مي شوند. حال اگر در هر نقطه از كابلهاي شبكه حرارت بصورت غير مجاز افزايش يابد، دتكتورهاي خطی یا همان LHD حرارت را بصورت مستقيم حس نموده و سيگنالي را به پنل اعلام حريق فرستاده تا كاربران مربوطه جهت جلوگيري از افزايش دما اقداماتي را انجام دهند.   طراحي متخصصين اين امر نه تنها در جلوگيري از وقوع حريق بلكه در اطفاء سریع  آن نيز در نظر گرفته مي شود. چرا كه در همه شرايط امكان وقوع آتش و نيز گسترش آن در اتاق سرور Server و مراکز پایگاه داده یا Data Center وجود دارد. لذا بهتر است در كنار يك سيستم اعلام حريق مناسب از يك سيستم اطفاء حريق نيز بهره برد.

‌

نكته قابل توجه آنست كه در اين فضاها نمي توان از سيستم اطفاء آبي استفاده كرد، چراكه اگر به هر دليلي حريق به وقوع بپيوندد و عمل اطفاء آبي صورت پذيرد كليه تجهيزات الكتريكي دچار آسيب جدي و يا از كارافتادن كامل آنها مي شود. پس در نتيجه سيستم اطفاء آبي توسط Sprinkler كاربردي در اتاق سرور و یا مراکز پایگاه داده ندارد. در سيستم اطفاء حريق اتوماتیک بسیاری از گازهاي موجود اعم از دی اکسید کربن یا CO2 كه بدلیل حذف کردن یک عامل مهم آتش یعنی اکسیژن عمل مي نمايد، بسيار براي انسان خطرناك بوده و باعث خفگی انسان مي شوند. لذا مي بايست از گازهاي هالوكربن (FM 200) و یا پایروژن آیروسل (Pyrogen Aerosol) به عنوان عامل اطفاء مناسب استفاده نمود. Halocarbons: HFC 125, HFC 227ea, HFC 123, FK-5-1-12 Inert Gases: IG01, IG100, IG55, IG541 Aerosols در مورد دو گروه اول يعني گازهاي HFC 125 و HFC 227 EA مي توان مقايساتي را به شرح ذيل ارائه نمود. HFC 125 نسبت به HFC 227 EA:

‌

داراي وزن كمتري مي باشد. · در يك حجم مساوي از فضا، مقدار گاز كمتري مورد نياز دارد. · از سرعت بيشتري جهت پخش گاز بهره مند مي باشد. · فضاي كمتري جهت نگهداري سيلندرها مورد نياز دارد. · از تجهيزات و ساختار فلزي كمتري جهت نصب استفاده مي شود. · جهت بكار گيري در پروژه هزينه كمتري پرداخت مي گردد. حال در زير به مقايسه گاز HFC 125 و Inert Gas مي پردازيم تا به مزاياي بيشتري از گاز HFC 125 پي ببريم. HFC 125 نسبت به Inert Gas:

‍

داراي حجم متغير گاز در داخل سيلندرها مي باشد. به اين صورت كه حجم گازهاي Inert Gas در داخل سيلندر قابل تنظيم با فضاي مورد اطفاء نمي باشد. · داراي فشار عملكرد كمتري مي باشد. در Inert Gas فشاري معادل ۲۰۰ بار جهت تخليه گاز نياز دارد در حاليكه اين عدد براي گاز HFC 125 برابر ۵۲ بار مي باشد. · از ادوات ارزانتر استفاده مي شود چرا كه تحمل فشار زيادي را نياز نداشته، از اين رو مواد مصرفي جهت ساخت تجهيزات جانبي اين سيستم داراي ضريب تحمل فشار كمتر و جنس فلزهاي مصرفي از ضخامت باريكتري استفاده گرديده است. · در يك حجم مساوي از فضا، تعداد سيلندرهاي كمتري (در حدود نصف) را مورد استفاده قرار مي دهد. پس در نتيجه فضاي كمتري را در پروژه اشغال مي نمايد. · هزينه نگهداري كمتري دارد. هزينه تعمير و نگهداري سالانه سيستم HFC 125 در حدود ۳% هزينه تامين مي باشد در حاليكه اين هزينه جهت سيستم اطفاء با گازهاي Inert Gas در حدود ۵% مي باشد. اما بهترین سیستمی که می تواند در اتاق سرور (Server Rooms) مورد استفاده قرار گیرد گازهای پایروژن آیروسل (Pyrogen Aerosol) می باشد که در ذیل به مقایسه آن با گازهای فوق می پردازیم :

‌

قابلیت اطفای کلیه کلاس های حریق .بدون نیاز به لوله کشی . بدون مخازن تحت فشار و امکان انفجار . غیر سمی و بدون کاهش سطح اکسیژن در هنگام اطفاء حریق . مانگاری بالا در محیط تا ۱ ساعت جهت جلوگیری از شعله وری مجدد حریق . بدون ایجاد اثر خورندگی در دمای بالا . بدون ایجاد آسیب بر روی تجهیزات . کاملا دوستدار محیط زیست . دارای بیشترین ضریب تاثیر گذاری به نسبت حجم . بدون هیچگونه امکان نشتی ، چکه و افت فشار . هدایت الکتریکی صفر حتی در میدان های قوی . عدم تاثیر پذیری از لرزش و ضربه آیا سیستم اطفاء حریق FM200 برای اطفاء حریق اتاق سرور مناسب تر است یا سیستم اطفاء حریق اتوماتیک اتاق سرور ؟ در استاندارد اتاق سرور از کلمه Clean agent برای اطفاء حریق اتاق سرور استفاده شده است و از آنجا که در سیستم های پاک یا همان Clean agent بهترین گزینه سیستم اطفاء حریق fm200 می باشد لذا پیشنهاد شرکت میراژ هم در اولویت اول این سیستم است اما در صورتی که این سیستم بصورت کاملا اصولی ، دارای استاندارد و از شرکت معتبری خریداری شود.همینطور از آنجا که سیستم اطفاء حریق پایروژن ایروسل نیز می تواند بعنوان یک سیستم مناسب جهت اطفاء حریق اتوماتیک اتاق سرور استفاده شود.

‍

 آیا در طراحی اطفاء حریق اتاق سرور میبایست از سیستم اطفاء حریق اتوماتیک استفاده شود یا دستی ؟ در سیستم اطفاء حریق اتاق سرور حتما باید از یک سیستم اطفاء حریق اتوماتیک به همراه سیستم اعلام حریق مناسب و معتبر استفاده گردد. آیا لازم است رک ها بصورت موضعی تحت پوشش سیستم اطفاء حریق اتوماتیک قرار گیرند ؟ در صورتی که درب رک های شما بصورت مداوم بسته است توصیه میشود از سیستم اطفاء حریق موضعی برای اطفاء حریق رک ها استفاده گردد در غیر اینصورت مدت زمان اطفاء حریق در اتاق سرور بسیار طورلانی شده و افزایش خسارات را در پی خواهیم داشت. در سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور چه تجهیزاتی مورد نیاز است؟ در سیستم اعلام و اطفاء حریق اتوماتیک اتاق سرور میبایست تجهیزات ذیل استفاده گردد :

‍

۱- کنترل پنل اعلام حریق با قابلیت زون اطفاء حریق ۲- دتکتور های اعلام حریق ۳- سیستم نمونه گیر از هوای اتاق سرور یا Air Sampling 4- شستی های اعلام حریق و تخلیه و عدم تخلیه دستی سیستم اطفاء حریق اتاق سرور ۵- آژیر و فلاشر اعلام حریق ۶- سیستم تلفن کننده و ارسال پیامک ۷- پیکیج سیستم اطفاء حریق اتاق سرور که در سیستم اطفاء حریق fm200 شامل سیلندر ، شیر برقی ، شیلنگ فشار قوی ، نازل و سایر متعلقات مربوطه میشود و در سیستم پایروژن ایروسل شامل سیلندر های اطفا حریق اتوماتیک می باشد.